وقتی چشم های خود را باز می کنید، یک تصویر واضح و تک از هر چیزی را می بینید. این روند خودکار بستگی به هماهنگی بخش های مختلف دستگاه بینایی (چشم) دارد. دوبینی زمانی روی می‌دهد که فرد، یک تصویر را دوتا می‌ببیند، در حالی که فقط یک تصویر وجود داد. فرد ممکن است این دو تصویر را در کنار هم دیده یا آن‌ها را روی هم ببیند. گاهی اوقات، هر دو حالت اتفاق می‌افتد. دوبینی چشم می‌تواند بر تعادل، حرکت و توانایی خواندن تأثیر بگذارد. اگر دوبینی تنها روی یک چشم تأثیر گذارد، به آن دوبینی تک چشمی و اگر روی هر دو چشم تأثیر بگذارد، دوبینی دو چشمی گفته می‌شود. مغز هنگامی می تواند دو تصویر مستقل ایجاد شده از یک جسم در دو شبکیه چشم را با هم ترکیب و یک تصویر واحد تولید کند که این دو تصویر در نقاط مشابهی روی دو شبکیه تشکیل شوند. در غیر این صورت مغز به ناچار تصویر آن جسم را در هر چشم به طور مجزا دریافت کرده و در نتیجه شخص، شیء را از نظر فضایی در دو وضعیت مختلف یعنی دو تا می بیند.
در اینجا به بیان برخی از علل اصلی دوبینی خواهیم پرداخت : اعصاب چشم : بیماری های مختلفی باعث آسیب اعصابی می شوند که عضلات چشم را کنترل می کنند و در نتیجه باعث دوبینی می شوند، بیماری ام اس (MS) که اعصاب مغز و نخاع را تحت تأثیر قرار می دهد. اگر اعصابی که چشم را کنترل می کنند، آسیب ببیند، باعث دوبینی می شود. سندرم گیلن باره که یک اختلال عصبی است و باعث ضعف پیشرونده می شود. گاهی اوقات اولین علامت این بیماری در چشم ها رخ می دهد و باعث دوبینی می شود. بیماری دیابت کنترل نشده که باعث آسیب اعصاب در یکی از چشم ها می شود و باعث ضعیف شدن و دوبینی چشم می گردد.
سکته : در سکته مغزی، خون به دلیل انسداد رگ‌های خونی نمی‌تواند به مغز برسد. این حالت می‌تواند بر رگ‌های خونی تغذیه کننده مغز یا اعصاب کنترل کننده عضلات چشم تأثیر گذاشته و باعث ایجاد دوبینی شود.
بیماری گريوز: این بیماری عمومی ترین اثر پرکاری تیروئید است و در بعضی از افراد با بیماری گريوز دو بینی نیز پیشرفت می کند که این می تواند به این علت باشد که ماهیچه های کنترل کننده حرکات چشم در داخل حدقه موج دار و یا کلفت می شوند.
بوتولیسم : علت آن آلوده شدن بافت عضله با سم بوتولینوم است. یکی از راه های ورود توکسین بوتولینوم خوردن کنسرو آلوده است. در این موارد نیز همانند میاستنی گراو ممکن است نوسان طی روز وجود داشته باشد. تفاوت آن با میاستنی گراو در این است که در بوتولیسم، رفلکس مردمک هم از بین می رود.
اختلال عملکرد تیروئید : غده تیروئید در گردن قرار دارد و هورمونی به نام تیروکسین تولید می‌کند. تغییر در عملکرد غده تیروئید می‌تواند بر روی عضلات خارجی کنترل‌کننده چشم تأثیر گذاشته و سبب اگزوفتالمی شود. در این حالت به دلیل تجمع بافت چربی و سایر بافت‌ها در پشت چشم، چشم‌ها بیرون زدگی پیدا می‌کنند.
بیماری های مغزی : دوبینی ناگهانی ممکن است نشانگر وضعیت پزشکی جدی باشد. دوبینی می تواند به واسطه سکته مغزی، ضربه سر، تومور مغزی، تورم مغزی یا آنوریسم اتفاق بیفتد. میگرن چشمی ممکن است علاوه بر ایجاد سردرد، اختلالات بینایی مانند دوبینی ایجاد کند. میگرن چشمی تصور می شود به علت تغییراتی در جریان خون در مغز ایجاد شود. تشخیص درست این وضعیت حیاتی است چون علائم جدا شدن شبکیه (وضعیتی که نیاز به درمان فوری دارد تا از کوری جلوگیری شود) با میگرن چشمی ممکن است به اشتباه گرفته شود.
منبع و ماخذ : pishrotebpersia.com